به گزارش روابط عمومی دانشگاه الزهرا (س)، دومین کرسی ترویجی دومین همایش ملی نقد، مناظره و نظریه پردازی با عنوان «بررسی و نقد آراء تفسیری آقای مجتهد شبستری با موردشناسی هرمنوتیک مدرن» در تاریخ 9 دی ماه 1403 از سوی دکتر اعلی تورانی، عضو هیأت علمی گروه فلسفه اسلامی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه الزهراء(س) با نقد و ارزیابی دکتر بی بی سادات رضی بهابادی و مدیریت دکتر آتنا بهادری به همت روابط عمومی دانشگاه برگزار گردید.
دکتر تورانی در ابتدای کرسی در تبیین مسأله به این نکات اشاره نمودند: «هرمنوتیک که علم تأویل است، در یک تقسیمبندی مهم، بر دو دسته هرمنوتیک روشی که شیوه مؤلف محوری و هرمنوتیک فلسفی که شیوه مفسرمحوری را دنبال میکند، تقسیم میشود. در پایان قرن نوزدهم، دیدگاه دیلتای به دلیل آنکه در جستجوی روح مؤلف بود، بیش از حد رمانتیک انگاشته شد و برخی از وارثان تفکر دیلتای برای اجتناب از این وضعیت، به نوعی هرمنوتیک فلسفی و مفسرمحوری می‌رسند. هرمنوتیک فلسفی، که عین چند معناداری است، فرد را در ساحت چندمعنا که نوعی بیمعنایی است، سرگردان می‌سازد. مجتهد شبستری از طرفداران این تفکر است که منافات اساسی با دیدگاه عالمان دینی دارد».
دکتر تورانی، جانباز فرهیخته و علمی دانشگاه الزهراء(س)، در نقد دیدگاه شبستری بیان نمود که وی، قرآن را حاصل تجربۀ بین الأذهان اذهان بشری و ادراک شخص پیامبر(ص) میداند و حقیقت ماورایی قرآن را مغفول گذارده و رها میکند. در حالی که میدانیم جنبۀ «تَنْزِیلُ الْکِتَابِ مِنَ اللَّهِ الْعَزِیزِ الْحَکِیمِ» (احقاف:2) است که بر قلب انسانها اطمینان میدهد و آنها را مصون از خطا قرار میدهد وگرنه متونی که حاصل تجربۀ بین الأذهانی ادیان هستند، دستخوش نوسان، تحریف، نسبیت و خطا میباشند. شبستری بر آن است که دین، همان استنباط دیگران از دین است، استنباط و تفسیر معصوم نداریم، حال آنکه در نقد دیدگاه او باید بگوییم همۀ دین اینگونه نیست، بلکه عقل و نقل صحیح و صریح و محکم بسیار وجود دارد که جزو دین است. همچنین دین خدا و احکام آن تاریخی و زمانبردار نیستند، مگر در بخشهای ویژهای نظیر احکام ثانوی یا احکام حکومتی. بنابراین وحدانیت و دیگر صفات خداوند، نزول وحی، عصمت انبیاء و ائمۀ اطهار علیهمالسلام و بسیاری از مسائل دیگر، جزو دین و لا یتغیّر به شمار میآیند. به طور کلی آنچه از هرمنوتیک فلسفی و روش تفسیریای که شبستری بیان میکند، به دست میآید که محدودۀ فهم در این نوع روش تفسیری، به دلیل وجود پیشفرضهای افراد چارچوب خاصی ندارد. زیرا اگر چارچوب داشت باید روش میداشت که موهومات وارد نشود. اما چون چارچوب وجود ندارد، موهومات و تصوّرات غلط میتواند وارد شود و پیشداوریها که آنها تصور میکنند در هر شرایطی صحیح است، میتواند طبق دلیل ما غلط باشد.
در ادامه پس از توضیحات این دانشیار دانشگاه الزهراء(س)، ناقد کرسی، دکتر رضی بهابادی به ذکر نکات و پیشنهادات خویش در غنای بیشتر این مبحث پرداخت و بر بررسی جوانب گستردهتر موضوع در سطح برگزاری جلسات بعدی کرسی و تدوین کتاب تأکید نمود. در ادامه مدیرجلسه نیز نکاتی را دربارۀ مبنای مشترک افرادی همچون شبستری و فمینیستهای مسلمان در «تاریخمندی قرآن کریم» بیان نمود.