تجلی فرزانگی، علم و اخلاق در سیمای اولین بانوی مجتهد در جهان اسلام

بانو سیده نصرت بیگم امین معروف به بانو امین از عالمان و عارفان زن شیعه بود که 23 خردادماه سالروز رحلت این بانوی فرهیخته است به همین مناسبت با ایشان بیشتر آشنا می‌شویم.
بانو سیده نصرت بیگم امین معروف به بانو امین از عالمان و عارفان زن شیعه بود. ایشان در 1265 خورشیدی در اصفهان و در خانواده سادات خاتون آبادی که از نوادگان علی بن حسین است، متولد شد. وی از چهار سالگی قرآن را فراگرفت و از یازده سالگی به تحصیل زبان عربی پرداخت. در 15 سالگی ازدواج کرد و به تحصیل علم اسلامی ادامه داد. در بیست سالگی فقه، اصول، تفسیر، علم حدیث، حکمت و عرفان را به پایان رساند. با تلاش مجدانه خود در 40 سالگی از سوی اساتیدی چون محمد کاظم شیرازی، عبدالکریم حائری، محمدرضا نجفی اصفهانی، مرتضی مظاهری نجفی اصفهانی به درجه اجتهاد نائل شد.
بانو امین کتاب‌های مختلف با موضوع تفسیر، مراتب عرفانی و تهذیب نفس را به رشته تحریر درآورد. معاد یا آخرین سیر بشر، جامع الشتات، اربعین الهاشمیه، نفحات الرحمانیه فی الواردات القلبیه، تفسیر مخزن العرفان، روش خوشبختی و توصیه به خواهران ایمانی، مخزن الئالی در مناقب مولی علی، سیر و سلوک در روش اولیا و طریق سیر سَعدا از آثار ایشان است.
در کنار این اهتمام علمی، شاهد کنشگری ایشان در راستای توسعه آموزه‌های دینی و رشد و ارتقاء زنان نیز هستیم. تاسیس مدرسه علمیه و دبیرستان‌های متعدد دخترانه و تربیت شاگردانی برجسته همچون بتول جهانبخش (جعفری) هرندی - زینت السادات علویه همایونی - عفت الزمان امین - بتول غازی - بتول عسکری - ربابه الهی-زهرا چوب چینی - صدیقه حکیمیان - فخرالسادات قلمکاریان - محبوبه گلستانیان - بدرالسادات مدرس خاتون آبادی- معصومه لطفی سرگزی- بی بی ریحانه مرجانی از جمله کارهای بانو امین است.
ایشان فعالیت‌هایی در تقابل با جریان‌های ضددینی در عرصه زنان داشت. در زمان فعالیت‌های ضدحجاب صدیقه دولت‌آبادی، بانوامین علاوه بر کلاس‌های درس خود، در جلسات مذهبی زنان، با سخنرانی درباره تفکرات ضدمذهب دولت‌آبادی به شبهه‌افکنی‌های او پاسخ می‌داد. پس از شهریور 1320 نیز با چاپ کتاب «روش خوشبختی» با بیان شبهات روشنفکران درباره حجاب، به مکتوب‌کردن پاسخ آن شبهات پرداخت.
بانوامین، بانویی که مورد احترام وافر علمای بزرگی چون آیت‌الله حائری شیرازی، علامه طباطبایی، آیت‌الله مرعشی‌نجفی و علامه محمدتقی جعفری بود، در 23 خرداد 1362 در اصفهان درگذشت و در بقعه خانوادگی خاندان امین به خاک سپرده شد.

مهدیه الهی قمشه ای در وصف بانو امین سرود:
ساقی بیار باده روحانی… آمد بهار و فصل گل افشانی
از آن بزرگ بانوی ایرانی در فصل گل ستایش و تجلی ست
استاد علم و دانش قرآنی آن بانوی یگانه دین پرور
توفیق او به خدمت انسانی گویی ز بامداد اَلست آمد
تا خلق وارهد ز پریشانی عمری حدیث زلف پریشان گفت
می‌داد درس حکمت ایمانی… بانوی اصفهانی صاحب دل
همچون نگین دست سلیمانی او در میان مجمع مشتاقان
آموخت بس لطایف عرفانی از محضر یگانه، دین ارباب
در روزگار خود به سخنرانی… بانویی از ثُلاله زینب بود

بلبل به شاخ گل به غزلخوانی «آتش» به وصف مردم صاحب دل

 

 

گفتنی است؛ به منظور گرامیداشت یاد و خاطره این بانوی بزرگ و زنده نگه داشتن نام ایشان، در حال حاضر یکی از سالن‌های اصلی دانشگاه الزهرا با نام بانوامین نامگذاری شده است.

و اما پرسش مهم آن است که ما الزهرائیان که رسالت تربیت زنان و دختران اندیشمند جامعه را بر عهده داریم، چقدر زنان فاضله را می شناسیم و آن‌ها را به عنوان الگوی ارزشمند ملی برای نسل کنونی معرفی کرده‌ایم؟

 

گزیده سخنان بانو مجتهده امین:
https://aparat.com/v/J5sUw